рд╢рдиिрд╡ाрд░, 24 рдл़рд░рд╡рд░ी 2018

ЁЯСЙ рдХैрд╕ी рд╡ाрдгी рдХैрд╕ा рд╕ाрде?

ЁЯФ╖ рджрд╡े рд╕ाрд╣ेрдм рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп рдХे рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпो рдХे рдмीрдЪ рдмрд╣ुрдд рдк्рд░рд╕िрдж्рдж рдеे। рдЙрдирдХी рд╡ाрдгी, рд╡рд░्рддрди рддрдеा рдордзुрд░ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рд╕े рдХॉрд▓ेрдЬ рдХे рдк्рд░ाрдз्рдпाрдкрдХों рдПрд╡ं рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпो рдЙрди्рд╣ें ‘рд╡ेрджрд╕ाрд╣ेрдм’ рд╕े рд╕ंрдмोрдзрди рдХрд░рддे рдеे. рдРрд╕े рднी рд╡े рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдХे рдк्рд░ाрдз्рдпाрдкрдХ рдеे, рдФрд░ рдЙрдирдХी рдмाрддрдЪीрдд рдоें рд╕ंрд╕्рдХृрдд рд╢्рд▓ोрдХ-рд╕ुрднाрд╖िрдд рдмाрд░рдмाрд░ рдЖрддे рдеे. рдЙрдирдХी рдРрд╕ी рдмाрдд рдХрд░рдиे рдХी рд╢ैрд▓ी рдеी рдЬिрд╕рд╕े рд╕ुрдирдиे рд╡ाрд▓े рдоुрдЧ्рдз рд╣ो рдЬाрддे рдеे।

ЁЯФ╢ рдПрдХ рджिрди рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХे рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпो рдХी рдХрдХ्рд╖ा рдоें рдЕрдз्рдпाрдкрдХ рдирд╣ीं рдеे рддो рд╡े рд╡рд╣ाँ рдкрд╣ुंрдЪ рдЧрдП. рд╕рднी рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдиे рдЦреЬे рд╣ोрдХрд░ рдЙрдирдХा рд╕рдо्рдоाрди рдХिрдпा рдФрд░ рдЕрдкрдиे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдмैрда рдЧрдП।

ЁЯФ╖ рдХрдХ्рд╖ा рдк्рд░рддिрдиिрдзि рдиे рджрд╡े рд╕ाрд╣ेрдм рд╕े рдХрд╣ा, рд╕рд░, рдХॉрд▓ेрдЬ рдХे рд╕рдоाрд░ोрд╣ों рдоें рд╣рдордиे рдЖрдкрдХो рдХрдИ рдмाрд░ рд╕ुрдиा рд╣ै. рд▓ेрдХिрди рдЖрдЬ рдЖрдкрд╕े рдХрд░ीрдм рд╕े рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░рдиे рдХा рдоौрдХा рдоिрд▓ा рд╣ै. рдХृрдкрдпा рд╕ंрд╕्рдХृрдд рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рд╕े рдХुрдЫ рдРрд╕ी рдмाрддें рдмрддाрдЗрдпे рдЬो рд╣рдоाрд░े рджैрдиिрдХ рдЬीрд╡рди рдоें рдХाрдо рдЖрдпे।

ЁЯФ╢ рджрд╡े рд╕ाрд╣ेрдм рдоुрд╕्рдХрд░ाрдП рдФрд░ рдмोрд▓े :  рдкृрдеिрд╡्рдпाрдо рдд्рд░िрдиिрд░рдд्рдиाрдиि рдЬрд▓ं, рдЕрди्рдиं, рд╕ुрднाрд╖िрддрдо।। рдпाрдиि рдХि рдЕрдкрдиी рдЗрд╕ рдзрд░рддी рдкрд░ рддीрди рд░рдд्рди рд╣ैं – рдЬрд▓,рдЕрди्рди рддрдеा рдЕрдЪ्рдЫी рд╡ाрдгी।

ЁЯФ╖ рдмिрдиा рдЬрд▓ рддрдеा рдЕрди्рди рд╣рдо рдЬी рдирд╣ीं рд╕рдХрддे, рд▓ेрдХिрди рд╕ुрднाрд╖िрдд рдпा рдЕрдЪ्рдЫी рд╡ाрдгी рдПрдХ рдРрд╕ा рд░рдд्рди рд╣ै рдЬो рд╣рдоाрд░ी рдмोрд▓ी рдХो рд╢्рд░ृंрдЧाрд░िрдд рдХрд░рддा рд╣ै. рд╣рдо рдЕрдкрдиे рд╡िрдЪाрд░ों рдХो рд╕рд░рд▓рддा рд╕े рддрдеा рд╕्рдкрд╖्рдЯрддा рд╕े рд╕ुрднाрд╖िрдд рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдмрдХे рд╕рдо्рдоुрдЦ рд░рдЦ рд╕рдХрддे рд╣ै।

ЁЯФ╢ рджрд╡े рд╕ाрд╣рдм рдЕрднी рдмोрд▓ рд╣ी рд░рд╣े рдеे рдХि рдХिрд╕ी рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдиे рдк्рд░рд╢्рди рдХिрдпा,  рд╣рдо рд╡ाрдгी рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХैрд╕े рдХрд░ें? рддрдеा рд╣рдоें рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рдХे рд▓ोрдЧों рдХा рд╕ंрдЧ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП?

ЁЯФ╖ рдкुрдд्рд░, рддुрдордиे рдмреЬा рд╣ी рдЕрдЪ्рдЫा рдк्рд░рд╢्рди рдХिрдпा рд╣ैं, рдЗрд╕рдХा рдЙрдд्рддрд░ рдоैं рддीрди рд╢्рд▓ोрдХों рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рджेрдиा рдЪाрд╣ूंрдЧा। рддुрдо्рд╣ाрд░ा рдкрд╣рд▓ा рдк्рд░рд╢्рди- рд╡ाрдгी рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХैрд╕े рдХрд░ें?

рдпрд╕्рддु рд╕рд░्рд╡рдорднिрдк्рд░ेрдХ्рд╖्рдп рдкुрд░्рд╡рдоेрд╡ाрднिрднाрд╖рддे।
рд╕्рдоिрддрдкुрд░्рд╡ाрднिрднाрд╖ी рдЪ рддрд╕्рдп рд▓ोрдХ: рдк्рд░рд╕ीрджрддि।।
(рдорд╣ाрднाрд░рдд рд╢ांрддिрдкрд░्рд╡ 84/6)

ЁЯФ╢ рджेрд╡ों рдХे рдЧुрд░ु рдмृрд╣рд╕्рдкрддिрдЬी рд╣рдоें рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рд╕े рд╢िрдХ्рд╖ा рджेрддे рд╣ै рдХि, рд▓ोрдХрд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдоें рд╡ाрдгी рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд╡िрдЪाрд░рдкूрд░्рд╡рдХ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП. рдмृрд╣рд╕्рдкрддिрдЬी рд╕्рд╡рдпं рднी рдЕрдд्рдпंрдд рдоृрджुрднाрд╖ी рдПрд╡ं рд╕ंрдпрддрдЪिрдд्рдд рд╣ै. рд╡े рджेрд╡рд░ाрдЬ рдЗрди्рдж्рд░рд╕े рдХрд╣рддे рд╣ै : рд░ाрдЬрди ! рдЖрдк рддो рддीрдиों рд▓ोрдХों рдХे рд░ाрдЬा рд╣ैं, рдЕрдд: рдЖрдкрдХो рд╡ाрдгी рдХे рд╡िрд╖рдпрдоें рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд╕ाрд╡рдзाрди рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП. рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि рджूрд╕рд░ोँ рдХो рджेрдЦрдХрд░ рдкрд╣рд▓े рд╕्рд╡рдпं рдмाрдд рдХрд░рдиा рдк्рд░ाрд░ंрдн рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рдоुрд╕्рдХрд░ाрдХрд░ рд╣ी рдмोрд▓рддा рд╣ै, рдЙрд╕ рдкрд░ рд╕рднी рд▓ोрдЧ рдк्рд░рд╕рди्рди рд╣ो рдЬाрддे рд╣ै।

рдпो рд╣ि рдиाрднाрд╖рддे рдХिंрдЪिрдд рд╕рд░्рд╡рджा рднृрдХुрдЯीрдоुрдЦ:।
рдж्рд╡ेрд╖्рдпो рднрд╡рддि рднूрддाрдиां рд╕ рд╕ांрдд्рд╡рдоिрд╣ рдиाрдЪрд░рди।।
(рдорд╣ा. рд╢ाрди्рддि. 84/5)

ЁЯФ╖ рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдЬो рд╕рджा рднौрд╣ें рдЯेреЭी рдХिрдП рд░рд╣рддा рд╣ै, рдХिрд╕ी рд╕े рдХुрдЫ рдмाрддрдЪीрдд рдирд╣ीं рдХрд░рддा, рдмोрд▓рддा рднी рд╣ै рддो рдЯेреЭी рдпा рд╡्рдпंрдЧाрдд्рдордХ рд╡ाрдгी рдмोрд▓рддा рд╣ै, рдоीрдаे рд╡рдЪрди рди рдмोрд▓рдХрд░ рдХрд░्рдХрд╢ рд╡рдЪрди рдмोрд▓рддा рд╣ै, рд╡рд╣ рд╕рдм рд▓ोрдЧों рдХे рдж्рд╡ेрд╖ рдХा рдкाрдд्рд░ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै।

ЁЯФ╢ рдЕрдм рддुрдо्рд╣ाрд░ा рджूрд╕рд░ा рдк्рд░рд╢्рди – рд╣рдоें рдХिрд╕рдХा рд╕ंрдЧ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП?

рд╕рдж्рднि: рд╕ंрдЧं рдк्рд░рдХुрд░्рд╡ीрдд рд╕िрдж्рдзिрдХाрдо: рд╕рджा рдирд░:।
рдиाрд╕рдж्рднिрд░िрд╣рд▓ोрдХाрдп рдкрд░рд▓ोрдХाрдп рд╡ा рд╣िрддрдо्।।
(рдЧрд░ुреЬрдкु. рдЖ. 108/2)

ЁЯФ╖ рджेрд╡ों рдХे рдЧुрд░ु рдмृрд╣рд╕्рдкрддिрдЬी рдмрддाрддे рд╣ै рдХि ‘рдЬो рдордиुрд╖्рдп рдЪाрд░ों рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рде [рдпाрдиि рдХि рдзрд░्рдо, рдЕрд░्рде, рдХाрдо рддрдеा рдоोрдХ्рд╖] рдХी рд╕िрдж्рдзि рд╣ो рдРрд╕ी рдЪाрд╣рдд рд░рдЦрддा рд╣ो рддो рдЙрд╕े рд╕рджैрд╡ рд╕рдЬ्рдЬрдиों рдХा рд╣ी рд╕ाрде рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП. рджुрд░्рдЬрдиों рдХे рд╕ाрде рд░рд╣рдиे рд╕े рдЗрд╣рд▓ोрдХ рддрдеा рдкрд░рд▓ोрдХрдоें рднी рд╣िрдд рдирд╣ीं рд╣ै।

ЁЯФ╢ рджрд╡ेрд╕ाрд╣ेрдм рддрдеा рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпो рдХा рд╕ंрд╡ाрдж рдкूрд░ा рд╣ुрдЖ рдФрд░ рд╕рднी рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпो рдХे рдоुрдЦрдоंрдбрд▓ рдкрд░ рдЖрдиंрдж рдХी рдЙрд░्рдоी рдеी, рдЖрдЬ рд╕рднी рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХो рдПрдХ рдЕрдЪ्рдЫी рд╕ीрдЦ рдоिрд▓ рдЪुрдХी рдеी।

рдХोрдИ рдЯिрдк्рдкрдгी рдирд╣ीं:

ЁЯСЙ рдорд╣िрдоा рдЧुрдгों рдХी рд╣ी рд╣ै

ЁЯФ╖ рдЕрд╕ुрд░ों рдХो рдЬिрддाрдиे рдХा рд╢्рд░ेрдп рдЙрдирдХी рджुрд╖्рдЯрддा рдпा рдкाрдк-рд╡ृрддि рдХो рдирд╣ीं рдоिрд▓ рд╕рдХрддा। рдЙрд╕рдиे рддो рдЕрди्рддрдд: рдЙрди्рд╣ें рд╡िрдиाрд╢ рдХे рдЧрд░्рдд рдоें рд╣ी рдЧिрд░ाрдпा рдФрд░ рдиिрди्рджा рдХे рди...