рдЙрдзाрд░ рд▓ेрддे рд╕рдордп рдк्рд░ाрдпः рд╕рднी рдпрд╣ рд╕ोрдЪрддे рд╣ैं рдХि рдлрд╕рд▓ рдХी рдЕрдЪ्рдЫी рдХрдоाрдИ рд╣ोрдЧी, рдмीрдоा рдкॉрд▓िрд╕ी рдоिрд▓ेрдЧी, рдордХाрди рдХा рдХिрд░ाрдпा рдЖрд╡ेрдЧा рдпा рдк्рд░ाрд╡िрдбेрдг्рдЯ рдлрдг्рдб рдХा рдкैрд╕ा рдоिрд▓ेрдЧा рддрдм рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рдЗрд╕े рдЕрджा рдХрд░ рджेंрдЧे। рдпрд╣ рд╕ोрдЪрдХрд░ рд▓ोрдЧ рд╢ाрджी-рд╡िрд╡ाрд╣, рдоृрддрдХ рд╕ंрд╕्рдХाрд░, рднोрдЬ рдпा рдЕрди्рдп рдХिрд╕ी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдХे рд▓िрдпे рдХрд░्рдЬ рд▓े рд▓ेрддे рд╣ैं। рдЕрджाрдпрдЧी рдХे рд╕рдордп рддрдХ рд╕ूрдж рд╣ी рдмрд╣ुрдд рдмрдв़ рдЬाрддा рд╣ै, рдлिрд░ рдЙрд╕ рд╕рдордп рднी рддो рдЦрд░्рдЪे рдмрдиे рд░рд╣рддे рд╣ैं рдЕрддः. рджेрдиे рдоें рдмрдб़ी рдХрдаिрдиाрдИ рдЖрддी рд╣ै। рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдЛрдгी рдФрд░ рд╕ाрд╣ूрдХाрд░ рдХे рдЖрдкрд╕ी рд╕рдо्рдмрди्рдз рднी рдЦрд░ाрдм рд╣ोрддे рд╣ैं, рдФрд░ рджेрдиे рд╡ाрд▓ों рдХी рдХрдоाрдИ рдХा рд╡рд╣ рднाрдЧ рд╡्рдпрд░्рде рд╣ी рдЪрд▓ा рдЬाрддा рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рдЕрди्рдп рд╕рджрд╕्рдпों рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдоें рд╕рд╣ाрдпрддा рдоिрд▓ рд╕рдХрддी рдеी।
рд╕ूрдж рдХे рд░ूрдк рдоें рджिрдпा рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдкैрд╕ा рдПрдХ рддрд░рд╣ рдХा рдЕрдкрдиे рдкрд░िрдЬрдиों рдХी рдк्рд░рдЧрддि рдкрд░ рдЖрдШाрдд рд╣ै। рдЬेрд╡рд░ рдпा рдЬрдоीрди рд░рдЦрдХрд░ рд▓िрдпा рдЧрдпा рдкैрд╕ा рднी рдЕрдкрд░ाрдз рд╣ी рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЗрдирдХे рдмрджрд▓े рдоें рд▓ी рдЧрдИ рдоूрд▓ рд░рдХрдо рддो рдЪुрдХाрдиी рд╣ी рдкрдб़рддी рд╣ै, рдм्рдпाрдЬ рднी рджेрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै рдФрд░ рдЗрди рд╡рд╕्рддुрдУं рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рднी рдХुрдЫ рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрддा। рдХुрдЫ рджिрди рдХрдаिрдиाрдЗрдпों рдХो рд╕рд╣рди рдХрд░ рд▓ेрдиा рдпा рдЬेрд╡рд░ рдмेрдЪ рджेрдиा рдХрд░्рдЬ рд▓ेрди рд╕े рдХрд╣ीं рдЕрдзिрдХ рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै рдХ्рдпों рдХि рдЗрд╕рд╕े рд╣рдоाрд░ा рдиैрддिрдХ рд╕ाрд╣рд╕ рдКँрдЪा рдЙрдаा рд░рд╣рддा рд╣ै рдФрд░ рд╕ूрдж рдкрд░ рдЕрдХाрд░рдг рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдзрди рднी рдмрдЪ рдЬाрддा рд╣ै।
рдЛрдг рдордиुрд╖्рдп рдХी рдЦрд░्рдЪीрд▓ी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣рди рджेрддा рд╣ै। рдЪोрд░ी, рдмेрдИрдоाрдиी, рдЬुрдЖ, рд╕рдЯ्рдЯा рдЖрджि рд╕े рдЧ्рд░рд╕िрдд рд▓ोрдЧों рдХो рдк्рд░ाрдпः рдЛрдгी рджेрдЦा рдЬाрддा рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЗрди рд▓ोрдЧों рдХो рдзрди рдмेрд░ोрдХ рдЯोрдХ рдЦрд░्рдЪ рдХрд░рдиे рдХा рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рд╡िрд▓ाрд╕िрддा рдмрдв़рддी рд╣ै рдФрд░ рд▓ोрдЧ рдкूрд░्рд╡ рд╕ंрдЪिрдд рд╕ंрдкрдд्рддि рднी рдЧँрд╡ा рджेрддे рд╣ै। рдЛрдг рдХे рдлेрд░ рдоें рдлँрд╕ рдХрд░ рдзрдиी, рд╕ेрда, рд╕ाрд╣ूрдХाрд░ рддрдХ рдЕрдкрдиी рдмрдб़ी-рдмрдб़ी рджुрдХाрдиें, рдордХाрди рдЖрджि рдЧँрд╡ा рдХрд░ рдиिрд░्рдзрди рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं। рдЙрджाрд░рддा рд╡рд╢ рдХिрд╕ी рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХрд░рдХे рдЙрд╕े рдЖрд░्рдеिрдХ рдзрди्рдзा рджे рджेрдиा рджूрд╕рд░ी рдмाрдд рд╣ै рдХिрди्рддु рдЛрдг рд▓ेрдиे рджेрдиे рдХी рдЖрджрдд рдХो рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпिрдХ рд░ूрдк рджेрдиा рд╕рджैрд╡ рд╣ी рдШाрддрдХ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрдзिрдХाँрд╢ рдордз्рдпрдо рд╡рд░्рдЧ рдХे рд▓ोрдЧों рдоें рдпрд╣ рдмुрд░ी рд▓рдд рдкрдб़ рдЬाрддी рд╣ै। рдЕрдкрдиे рдХो рдКँрдЪा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕ीрдоिрдд рд╕ाрдзрдиों рд╕े рдЖрдЧे рдмрдв़рдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рдиा рд╣ी рдХрд░्рдЬ рдХा рдХाрд░рдг рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рд▓ोрдЧ рдпрд╣ рд╕рдордЭрддे рд╣ैं рдХि рдЕрдоुрдХ рдХाрд░्рдп рдЗрд╕ рдвंрдЧ рдХा рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा рддो рджूрд╕рд░े рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдоाрдиिрдд рдХрд░ेंрдЧे, рдЫोрдЯा рд╕рдордЭेंрдЧे। рдЕрдкрдиी рд╣ेрдаी рди рд╣ो рдЗрд╕ी рдХाрдпрд░рддा рдХे рдХाрд░рдг рд▓ोрдЧ рдЖрд░्рдеिрдХ рдкрд░рддрди्рдд्рд░рддा рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд▓ेрддे рд╣ैं। рдХिрди्рддु рдпрд╣ рдПрдХ рдоाрдоूрд▓ी рд╕ी рд╕рдорд╕्рдпा рд╣ै, рд▓ोрдЧ рдЕрдкрдиी рдФрдХाрдд рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЦрд░्рдЪ рдХी рдорд░्рдпाрджा рдмрдиाрдпे рд░рд╣ें рддो рдЛрдг рд▓ेрдиे рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдХрднी рднी рд╕ाрдордиे рди рдЖрдпे।
.... рдХ्рд░рдорд╢ः рдЬाрд░ी
✍ЁЯП╗ рдкं рд╢्рд░ीрд░ाрдо рд╢рд░्рдоा рдЖрдЪाрд░्рдп
ЁЯУЦ рдЕрдЦрдг्рдб рдЬ्рдпोрддि рдЕрдк्рд░ैрд▓ 1966 рдкृрд╖्рда 45
рд╕ूрдж рдХे рд░ूрдк рдоें рджिрдпा рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдкैрд╕ा рдПрдХ рддрд░рд╣ рдХा рдЕрдкрдиे рдкрд░िрдЬрдиों рдХी рдк्рд░рдЧрддि рдкрд░ рдЖрдШाрдд рд╣ै। рдЬेрд╡рд░ рдпा рдЬрдоीрди рд░рдЦрдХрд░ рд▓िрдпा рдЧрдпा рдкैрд╕ा рднी рдЕрдкрд░ाрдз рд╣ी рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЗрдирдХे рдмрджрд▓े рдоें рд▓ी рдЧрдИ рдоूрд▓ рд░рдХрдо рддो рдЪुрдХाрдиी рд╣ी рдкрдб़рддी рд╣ै, рдм्рдпाрдЬ рднी рджेрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै рдФрд░ рдЗрди рд╡рд╕्рддुрдУं рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рднी рдХुрдЫ рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрддा। рдХुрдЫ рджिрди рдХрдаिрдиाрдЗрдпों рдХो рд╕рд╣рди рдХрд░ рд▓ेрдиा рдпा рдЬेрд╡рд░ рдмेрдЪ рджेрдиा рдХрд░्рдЬ рд▓ेрди рд╕े рдХрд╣ीं рдЕрдзिрдХ рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै рдХ्рдпों рдХि рдЗрд╕рд╕े рд╣рдоाрд░ा рдиैрддिрдХ рд╕ाрд╣рд╕ рдКँрдЪा рдЙрдаा рд░рд╣рддा рд╣ै рдФрд░ рд╕ूрдж рдкрд░ рдЕрдХाрд░рдг рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдзрди рднी рдмрдЪ рдЬाрддा рд╣ै।
рдЛрдг рдордиुрд╖्рдп рдХी рдЦрд░्рдЪीрд▓ी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣рди рджेрддा рд╣ै। рдЪोрд░ी, рдмेрдИрдоाрдиी, рдЬुрдЖ, рд╕рдЯ्рдЯा рдЖрджि рд╕े рдЧ्рд░рд╕िрдд рд▓ोрдЧों рдХो рдк्рд░ाрдпः рдЛрдгी рджेрдЦा рдЬाрддा рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЗрди рд▓ोрдЧों рдХो рдзрди рдмेрд░ोрдХ рдЯोрдХ рдЦрд░्рдЪ рдХрд░рдиे рдХा рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рд╡िрд▓ाрд╕िрддा рдмрдв़рддी рд╣ै рдФрд░ рд▓ोрдЧ рдкूрд░्рд╡ рд╕ंрдЪिрдд рд╕ंрдкрдд्рддि рднी рдЧँрд╡ा рджेрддे рд╣ै। рдЛрдг рдХे рдлेрд░ рдоें рдлँрд╕ рдХрд░ рдзрдиी, рд╕ेрда, рд╕ाрд╣ूрдХाрд░ рддрдХ рдЕрдкрдиी рдмрдб़ी-рдмрдб़ी рджुрдХाрдиें, рдордХाрди рдЖрджि рдЧँрд╡ा рдХрд░ рдиिрд░्рдзрди рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं। рдЙрджाрд░рддा рд╡рд╢ рдХिрд╕ी рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХрд░рдХे рдЙрд╕े рдЖрд░्рдеिрдХ рдзрди्рдзा рджे рджेрдиा рджूрд╕рд░ी рдмाрдд рд╣ै рдХिрди्рддु рдЛрдг рд▓ेрдиे рджेрдиे рдХी рдЖрджрдд рдХो рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпिрдХ рд░ूрдк рджेрдиा рд╕рджैрд╡ рд╣ी рдШाрддрдХ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрдзिрдХाँрд╢ рдордз्рдпрдо рд╡рд░्рдЧ рдХे рд▓ोрдЧों рдоें рдпрд╣ рдмुрд░ी рд▓рдд рдкрдб़ рдЬाрддी рд╣ै। рдЕрдкрдиे рдХो рдКँрдЪा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕ीрдоिрдд рд╕ाрдзрдиों рд╕े рдЖрдЧे рдмрдв़рдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рдиा рд╣ी рдХрд░्рдЬ рдХा рдХाрд░рдг рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рд▓ोрдЧ рдпрд╣ рд╕рдордЭрддे рд╣ैं рдХि рдЕрдоुрдХ рдХाрд░्рдп рдЗрд╕ рдвंрдЧ рдХा рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा рддो рджूрд╕рд░े рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдоाрдиिрдд рдХрд░ेंрдЧे, рдЫोрдЯा рд╕рдордЭेंрдЧे। рдЕрдкрдиी рд╣ेрдаी рди рд╣ो рдЗрд╕ी рдХाрдпрд░рддा рдХे рдХाрд░рдг рд▓ोрдЧ рдЖрд░्рдеिрдХ рдкрд░рддрди्рдд्рд░рддा рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд▓ेрддे рд╣ैं। рдХिрди्рддु рдпрд╣ рдПрдХ рдоाрдоूрд▓ी рд╕ी рд╕рдорд╕्рдпा рд╣ै, рд▓ोрдЧ рдЕрдкрдиी рдФрдХाрдд рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЦрд░्рдЪ рдХी рдорд░्рдпाрджा рдмрдиाрдпे рд░рд╣ें рддो рдЛрдг рд▓ेрдиे рдХी рд╕рдорд╕्рдпा рдХрднी рднी рд╕ाрдордиे рди рдЖрдпे।
.... рдХ्рд░рдорд╢ः рдЬाрд░ी
✍ЁЯП╗ рдкं рд╢्рд░ीрд░ाрдо рд╢рд░्рдоा рдЖрдЪाрд░्рдп
ЁЯУЦ рдЕрдЦрдг्рдб рдЬ्рдпोрддि рдЕрдк्рд░ैрд▓ 1966 рдкृрд╖्рда 45
рдХोрдИ рдЯिрдк्рдкрдгी рдирд╣ीं:
рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें